EP 8 ทารกต้องการน้ำนมปริมาณมากน้อยเพียงใด

บทที่ 8 - ทารกต้องการน้ำนมปริมาณมากน้อยเพียงใด   

แม่ ๆ หลายคนสงสัยว่าจะต้องเตรียมน้ำนมแม่ไว้ปริมาณเท่าไร เวลาที่ไม่สามารถอยู่ให้นมลูกได้ด้วยตนเอง 

ในเด็กทารกที่เลี้ยงด้วยนมแม่ล้วน ๆ ปริมาณน้ำนมที่เด็กได้รับจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วง 2-3 สัปดาห์แรกหลังคลอด จากนั้นจะค่อนข้างคงที่ในช่วงอายุระหว่าง 1-6 เดือน แต่ก็อาจจะมีความต้องการเพิ่มขึ้นในช่วงสั้นๆ ของการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว หรือที่เรียกว่า Growth Spurt  

การวิจัยเกี่ยวกับนมแม่ในปัจจุบันไม่พบว่าในช่วงอายุระหว่าง 1-6 เดือน ปริมาณน้ำนมแม่ที่ทารกได้รับจะมีการเปลี่ยนแปลงตามอายุหรือน้ำหนักของทารก หลังจาก 6 เดือน ปริมาณน้ำนมแม่ที่ทารกต้องการจะคงที่และค่อย ๆ ลดลงหลังจากผ่านไปช่วงระยะเวลาหนึ่ง ซึ่งจะนานแค่ไหนขึ้นอยู่กับปริมาณอาหารตามวัยที่เด็กได้รับ 

ผลการวิจัยบอกเราว่าทารกที่เลี้ยงด้วยนมแม่เพียงอย่างเดียวจะต้องการน้ำนมเฉลี่ยวันละ 25 ออนซ์ หรือ 750 มล. ในช่วงอายุ 1-6 เดือน ทารกแต่ละคนต้องการน้ำนมปริมาณไม่เท่ากัน แต่โดยทั่วไปแล้วจะอยู่ในช่วงระหว่าง 19-30 ออนซ์ต่อวัน หรือ 570-900 มล.ต่อวัน 

ตัวอย่าง : ถ้าทารกดูดนมเฉลี่ยประมาณวันละ 8 ครั้ง คุณอาจเดาว่าทารกน่าจะต้องการน้ำนมประมาณมื้อละ 3 ออนซ์ช่วงที่แม่ไม่อยู่ ซึ่งมาจาก 25/8 = 3.1 

หมายเหตุ : ทารกที่อายุน้อยกว่า 1 เดือนหรือทารกที่ได้รับอาหารตามวัยแล้วจะต้องการน้ำนมปริมาณน้อยกว่านี้   

แล้วถ้าลูกได้รับอาหารเสริมแล้วล่ะ ?  

ช่วงอายุ 6 เดือนถึง 1 ปี ซึ่งเป็นช่วงระหว่างที่ปริมาณอาหารตามวัยที่ทารกได้รับค่อย ๆ เพิ่มมากขึ้น ปริมาณน้ำนมที่ทารกได้รับอาจจะเริ่มลดน้อยลง แต่น้ำนมแม่ควรจะยังคงเป็นแหล่งอาหารหลักของทารกตลอดช่วงขวบปีแรก เนื่องจากปริมาณอาหารตามวัยที่ทารกได้รับแตกต่างกันมากในช่วง 6 เดือนนี้ ทำให้ปริมาณน้ำนมที่ทารกต้องการแตกต่างกันด้วยเช่นกัน  

ในงานวิจัยชิ้นหนึ่งพบว่าเมื่ออายุได้ 7 เดือน ทารกต้องการนมวันละ 30 ออนซ์ ซึ่งคิดเป็นสัดส่วน 93% ของอาหารที่ทารกได้รับทั้งหมด และลดลงเหลือ 19 ออนซ์ ต่อวัน ซึ่งคิดเป็นสัดส่วน 50% ของพลังงานที่ได้รับทั้งหมด ในช่วงอายุ 11-16 เดือน 

ในงานวิจัยซึ่งมีการวัดปริมาณน้ำนมแม่ที่ทารกอายุระหว่าง 12-24 เดือนต้องการพบว่า ทารกต้องการน้ำนมเฉลี่ยประมาณ 14-19 ออนซ์ต่อวัน และในช่วงอายุ 24-36 เดือน ปริมาณน้ำนมเฉลี่ยลดลงเหลือ 10-12 ออนซ์ต่อวัน  

วิธีอื่น ๆ ในการประมาณการปริมาณน้ำนมที่ทารกต้องการ 

มีวิธีประมาณการปริมาณน้ำนมที่ทารกต้องการโดยคำนวณจากน้ำหนักและอายุของทารกอีกหลายวิธี แต่จากผลการวิจัยพบว่าหลังจากผ่านช่วงสัปดาห์แรกๆ ไป วิธีเหล่านี้มักให้ค่าที่สูงเกินกว่าปริมาณที่ทารกต้องการจริง ทารกที่เลี้ยงด้วยน้ำนมแม่มักจะต้องการน้ำนมน้อยกว่าค่าที่ประมาณด้วยวิธีเหล่านี้ ผลการวิจัยล่าสุดบอกเราว่าปริมาณน้ำนมที่ทารกต้องการค่อนข้างคงที่หลังจากเดือนแรก และไม่เพิ่มขึ้นตามอายุหรือน้ำหนักมากนัก ซึ่งเป็นการยืนยันข้อสังเกตที่แม่ ๆ และผู้เชี่ยวชาญด้านการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ทั้งหลายค้นพบจากประสบการณ์ตรงมาก่อนหน้านี้แล้ว 

จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกได้รับน้ำนมมากหรือน้อยเกินไปหรือไม่ ?  

ระลึกไว้เสมอว่าปริมาณน้ำนมที่ทารกได้รับในแต่ละมื้อจะต่างกันออกไป เหมือน ๆ กับที่ปริมาณอาหารและน้ำที่ผู้ใหญ่ได้รับแตกต่างกันในแต่ละมื้อ ทารกอาจจะดูดนมปริมาณไม่เท่ากันในแต่ละมื้อ ให้ดูที่ความต้องการของทารกเป็นหลัก ไม่ใช่คอยพยายามยัดเยียดให้เขาดูดนมจนหมดขวดทุกครั้งไป